Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang chủ trì phiên họp lần thứ của Ban Chỉ đạo – nguồn Cổng thông tin điện tử của Chính phủ

Theo Báo cáo của Bộ Nội vụ, thực hiện Kết luận số 48-KL/TW của Bộ Chính trị; Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; Nghị quyết số 117/NQ-CP của Chính phủ về việc sắp xếp đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030 cả nước có 56/63 tỉnh, thành phố thực hiện việc sắp xếp đơn vị hành chính, cụ thể: (1) Sắp xếp là 50 ĐVHC cấp huyện (trong đó: 11 đơn vị thuộc diện phải sắp xếp; 16 đơn vị khuyến khích và 23 đơn vị liền kề); dự kiến sau sắp xếp, sáp nhập, cả nước sẽ giảm 14 đơn vị hành chính cấp huyện; (2) thực hiện sắp xếp 1.243 ĐVHC cấp xã (trong đó: 738 đơn vị thuộc diện phải sắp xếp; 109 đơn vị khuyến khích và 396 đơn vị liền kề); dự kiến sau sắp xếp, sáp nhập sẽ giảm 619 ĐVHC cấp xã.

Tổng số đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc diện phải sắp xếp nhưng địa phương đề nghị không thực hiện sắp xếp do có yếu tố đặc thù là 515 đơn vị.

Phát biểu tại hội nghị, đồng chí Phó Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh, để hoàn thành việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã vào Quý III/2024 để đầu năm 2025 tập trung cho Đại hội Đảng các cấp đã được giao tại Nghị quyết số 01/NQ-CP của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2024. Như vậy, việc sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã trong giai đoạn 2023 - 2025 phải hoàn thành trước tháng 10/2024 để các địa phương kịp chuẩn bị tổ chức Đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025 - 2030, tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV, trong đó cấp cơ sở thực hiện trong quý I/2025. Do vậy, thời gian thực tế để tiến hành toàn bộ các quy trình sắp xếp ĐVHC chỉ còn khoảng 06 tháng trong khi việc sắp xếp ĐVHC là nội dung quan trọng, phức tạp, mức độ tác động, ảnh hưởng lớn, quy trình thực hiện được tiến hành chặt chẽ, qua nhiều giai đoạn nên các địa phương gặp nhiều khó khăn trong việc bảo đảm tiến độ thời gian theo yêu cầu.

Phát biểu tại Hội nghị Bộ trưởng Bộ Nội vụ - Phạm Thị Thanh Trà yêu cầu trong thời gian tới các địa phương phải tập trung triển khai một số nội dung sau:

Thứ nhất: Làm tốt công tác tuyên truyền, tạo sự đồng thuận, thống nhất cao cả về nhận thức và hành động trong các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là các chủ thể chịu tác động, ảnh hưởng trong quá trình sắp xếp.

Thứ hai: Chuẩn bị phương án sắp xếp kỹ lưỡng, khoa học, linh hoạt, phù hợp với tình hình, điều kiện, hoàn cảnh cụ thể của từng cơ quan, đơn vị, địa phương. Các địa phương cần đặc biệt lưu ý rà soát, xác định các trường hợp thuộc diện sắp xếp, khuyến khích sắp xếp và liền kề trong giai đoạn 2023 - 2025.

Đối với các trường hợp thuộc diện sắp xếp nhưng địa phương đề xuất chưa hoặc không sắp xếp trong giai đoạn 2023 -2025 thì phải giải trình thuyết phục, có đủ căn cứ theo quy định tại Điều 3 Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15.

Cụ thể đối với trường hợp quy định tại điểm c khoản 1 Điều 3 Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15 thì phải đáp ứng đồng thời 02 điều kiện: (i) có vị trí trọng yếu về quốc phòng, an ninh hoặc có đặc điểm về truyền thống lịch sử, văn hóa, dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng, phong tục, tập quán riêng biệt; (ii) nếu sắp xếp với ĐVHC liền kề khác sẽ dẫn đến mất ổn định về quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội.

Thứ ba: Hoàn thiện điều kiện, tiêu chuẩn của ĐVHC đô thị dự kiến hình thành sau sắp xếp về quy hoạch và phân loại đô thị, rà soát đánh giá chất lượng đô thị đồng thời với việc xây dựng các đề án sắp xếp ĐVHC, bảo đảm khi trình Chính phủ các đề án này đã thực hiện đầy đủ các trình tự, thủ tục và đáp ứng các điều kiện, tiêu chuẩn theo quy định.

Thứ tư: Tập trung chỉ đạo giải quyết kịp thời các vấn đề vướng mắc, khó khăn phát sinh do sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã, cụ thể: (1) Bố trí, giải quyết chế độ chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức bị ảnh hưởng khi sắp xếp, bảo đảm đúng đối tượng, công khai, minh bạch, đúng chủ trương, chính sách của Đảng, quy định của pháp luật; (2) Rà soát, lập danh sách và đánh giá hiện trạng, tình hình sử dụng các trụ sở công ở các ĐVHC (bao gồm các đơn vị đã thực hiện sắp xếp trong giai đoạn 2019 - 2021 và các đơn vị dự kiến sẽ sắp xếp trong giai đoạn 2023 - 2025); rà soát, điều chỉnh, cập nhật quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất để phục vụ sắp xếp lại, xử lý trụ sở; cân đối, bố trí nguồn ngân sách để đầu tư sửa chữa, cải tạo, nâng cấp các trụ sở làm việc được tiếp tục sử dụng phục vụ hoạt động của đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp phù hợp với quy hoạch và điều kiện thực tế của địa phương; (3) Tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, người dân trong chuyển đổi giấy tờ do có thay đổi từ việc sắp xếp ĐVHC, giải quyết các chế độ, chính sách gắn với ĐVHC cho người dân bảo đảm kịp thời, minh bạch, đúng đối tượng. Chỉ đạo, đôn đốc, hướng dẫn, kiểm tra quá trình thực hiện sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã; khen thưởng, động viên, khích lệ các địa phương, đơn vị, cá nhân thực hiện tốt công tác sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã. Đồng thời báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét trách nhiệm đối với trường hợp địa phương không quyết liệt, có biểu hiện né tránh thực hiện sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã theo yêu cầu của Bộ Chính trị, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội và Chính phủ.

Phát biểu kết luận phiên họp, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang, Trưởng Ban Chỉ đạo, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc sắp xếp ĐVHC cấp huyện, xã nhằm làm cho bộ máy hành chính tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả hơn và đánh giá cao nỗ lực, cố gắng của Bộ Nội vụ - Cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo và các bộ, ngành là thành viên của Ban Chỉ đạo cũng như của các địa phương trong việc hoàn thành khối lượng lớn công việc trong thời gian ngắn vừa qua.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh các nguyên tắc trong triển khai những công việc sắp tới, gồm: (1) Ban hành văn bản hướng dẫn theo thủ tục rút gọn; (2) Đối với những nhiệm vụ nào được phép "nợ" theo quy định thì để lại thực hiện sau; (3) Những nhiệm vụ không thể thực hiện được thì chuyển sang giai đoạn sau; (4) Triển khai đồng thời những nhiệm vụ còn lại để bảo đảm tiến độ; (5) Phải tôn trọng ý kiến của cơ sở, tránh máy móc. Ngoài ra, Phó Thủ tướng giao nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành trong thời gian tới tập trung triển khai một số nội dung cụ thể sau:

- Bộ Nội vụ: Báo cáo tổng hợp khó khăn, vướng mắc và kiến nghị của các địa phương, báo cáo Ban Chỉ đạo. Tổ chức thẩm định các đề án sắp xếp ĐVHC của các địa phương, trước khi trình Chính phủ xem xét để trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội phê duyệt.

- Bộ Kế hoạch và Đầu tư: Hướng dẫn các địa phương có quy hoạch tỉnh được cấp có thẩm quyền phê duyệt trước thời điểm Quốc hội ban hành Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15 và có phương án sắp xếp ĐVHC cấp huyện, xã để các địa phương đề xuất điều chỉnh quy hoạch, bảo đảm đồng bộ.

- Bộ Tài chính: Tham mưu trình Chính phủ ban hành các nghị định thay thế Nghị định 167/2017/NĐ-CP và Nghị định 67/2021/NĐ-CP quy định việc sắp xếp lại, xử lý tài sản công, trong đó có bổ sung đối tượng là các ĐVHC cấp huyện, xã thực hiện sắp xếp.

- Bộ Xây dựng: Hướng dẫn cụ thể việc phân loại đô thị đối với thành phố, thị xã, thị trấn dự kiến hình thành sau sắp xếp và đánh giá trình độ phát triển cơ sở hạ tầng đô thị đối với quận, phường dự kiến hình thành sau sắp xếp.

- Các thành viên Ban Chỉ đạo: Cho ý kiến vào Kế hoạch hoạt động của Ban Chỉ đạo trong năm 2024 để Bộ Nội vụ hoàn thiện, trình Phó Thủ tướng ký ban hành.

- Các bộ, ngành và địa phương "làm thật tốt và hiệu quả" công tác truyền thông bằng nhiều hình thức, trong đó có mạng xã hội với nội dung ngắn gọn, dễ tiếp cận, có giá trị truyền thông lớn.