Năm 2024, công tác cải cách hành chính (CCHC) tiếp tục được Chính phủ xác định là một trong những trọng tâm chỉ đạo điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, nhằm thúc đẩy thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2024. Với chủ đề điều hành của năm là: “Kỷ cương trách nhiệm; chủ động kịp thời; tăng tốc sáng tạo; hiệu quả bền vững”; Chính phủ xác định tiếp tục thực hiện hiệu quả Chương trình tổng thể CCHC, trọng tâm là cải cách thể chế, cải cách tổ chức bộ máy, công chức, công vụ; tập trung xây dựng Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số, đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính (TTHC) gắn với chuyển đổi số; rà soát, cắt bỏ các điều kiện kinh doanh; đổi mới quản lý, đẩy mạnh cải cách hoạt động kiểm tra chuyên ngành, nhằm tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh và đầu tư của doanh nghiệp, cải thiện mạnh mẽ hơn nữa về môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, phù hợp với bối cảnh và xu thế phát triển.
Bộ Nội vụ - cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo CCHC Chính phủ đã thường xuyên theo dõi, đôn đốc và hướng dẫn các Bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện các nội dung, nhiệm vụ CCHC; kịp thời tổng hợp các kiến nghị, đề xuất và trực tiếp giải quyết hoặc chuyển cơ quan có thẩm quyền giải quyết các nội dung liên quan đến CCHC, tạo điều kiện thuận lợi cho các địa phương trong quá trình triển khai thực hiện. Quý I/2024, Bộ Nội vụ cũng đã phối hợp chặt chẽ với các Bộ, cơ quan có liên quan để triển khai các hoạt động thẩm định, đánh giá xác định kết quả Chỉ số CCHC năm 2023 (PAR Index) của các Bộ, các tỉnh; triển khai các hoạt động khảo sát người dân, tổ chức để xác định Chỉ số hài lòng về sự phục vụ hành chính năm 2023 (SIPAS). Trên cơ sở kết quả tự chấm của các Bộ, các tỉnh, Bộ Nội vụ đã phối hợp chặt chẽ với các Bộ, cơ quan có liên quan để triển khai hoạt động thẩm định, đánh giá xác định kết quả Chỉ số CCHC năm 2023 của các Bộ, các tỉnh, bảo đảm chính xác, khách quan và công bằng trong đánh giá, xếp hạng.
Chính phủ đã kiện toàn Ban Chỉ đạo CCHC của Chính phủ, Ban Chỉ đạo đã tổ chức Phiên họp thứ bảy nhằm thảo luận, đánh giá kết quả CCHC năm 2023, kết quả thực hiện nhiệm vụ của các thành viên Ban Chỉ đạo; đồng thời, đề xuất nhiệm vụ CCHC trọng tâm năm 2024. Trên cơ sở đó, Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo đã ban hành Kế hoạch hoạt động năm 2024; với 64 nhiệm vụ cụ thể.
Công tác thông tin, tuyên truyền CCHC tiếp tục được các bộ, ngành, địa phương quan tâm đẩy mạnh thực hiện với nội dung và hình thức tuyên truyền ngày càng phong phú, đa dạng và phù hợp với từng nhóm đối tượng.
Bộ Nội vụ phối hợp với các bộ, ngành, địa phương, các cơ quan liên quan tiếp tục triển khai kế hoạch đo lường, xác định Chỉ số hài lòng về sự phục vụ hành chính năm 2023; kế hoạch xác định Chỉ số CCHC năm 2023 của các bộ, cơ quan ngang bộ, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương. Hiện nay, Bộ đang khẩn trương tổng hợp, phân tích dữ liệu, xây dựng, hoàn thiện Báo cáo Chỉ số hài lòng về sự phục vụ hành chính năm 2023, Báo cáo Chỉ số CCHC năm 2023 để họp Hội đồng thẩm định và trình Bộ trưởng Bộ Nội vụ phê duyệt, tổ chức công bố trong đầu Quý II/2024. Nhiều địa phương đã triển khai đánh giá và công bố kết quả Chỉ số CCHC năm 2023 của các sở, ngành, huyện và Chỉ số hài lòng của người dân, tổ chức đối với sự phục vụ của các cơ quan hành chính nhà nước tại địa phương
Kết quả công tác CCHC Quý I và phương hướng, nhiệm vụ Quý II/2024 của Bộ Nội vụ được thể hiện đầy đủ trên 6 nội dung: Cải cách thể chế; Cải cách TTHC; Cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước; Cải cách chế độ công vụ; Cải cách tài chính công và Xây dựng và phát triển Chính phủ điện tử, Chính phủ số. Cụ thể:
Thứ nhất, Cải cách thể chế
Trong Quý I/2024, Chính phủ đã tổ chức 02 phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật. Các bộ, ngành đã ban hành theo thẩm quyền 44 Thông tư và tham mưu, trình Chính phủ 32 Nghị định, HĐND; UBND cấp tỉnh đã ban hành hơn 742 văn bản quy phạm pháp luật để điều chỉnh các mối quan hệ kinh tế - xã hội mới phát sinh.
Bộ Tư pháp đã tiếp nhận để kiểm tra theo thẩm quyền 101 văn bản; đôn đốc cơ quan ban hành hoàn thành việc xử lý đối với 20 văn bản có quy định trái pháp luật đã được kết luận trong năm 2023. Trên cơ sở kết quả kiểm tra, rà soát, các bộ, ngành đã tổng hợp được 81 văn bản 5 quy phạm pháp luật cần phải xử lý (sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc công bố hết hiệu lực), đến nay đã xử lý theo quy định 45/81 văn bản, đạt tỷ lệ 55,56%. Tại địa phương, có 68 văn bản cần phải xử lý sau kiểm tra, 870 văn bản 7 cần phải xử lý sau rà soát; đến nay, 559/938 văn bản đã được cơ quan có thẩm quyền xử lý theo quy định, đạt tỷ lệ 59,59%.
Thứ hai, Cải cách thủ tục hành chính (TTHC)
Tổ công tác cải cách TTHC của Thủ tướng Chính phủ đã tích cực chỉ đạo triển khai thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm năm 2024 tới các bộ, ngành, địa phương, yêu cầu tập trung rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính nội bộ trong từng bộ, ngành, địa phương và giữa các cơ quan hành chính nhà nước; đẩy mạnh phân cấp giải quyết TTHC. Tính đến hết tháng 02/2024, các bộ, ngành đã đơn giản hóa 658/1.086 TTHC; đã có 17/21 bộ, cơ quan thực hiện phân cấp trong giải quyết TTHC (tổng số TTHC được phân cấp là 195/699 TTHC, đạt 27,8%). Theo thống kê trên Cổng dịch vụ công quốc gia, tại thời điểm ngày 21/3/2024, cả nước có 6317 TTHC, trong đó 3835 TTHC thực hiện tại bộ, cơ quan Trung ương, 1328 TTHC thực hiện tại địa phương và 1728 TTHC ngành dọc tại địa phương (trong đó, đã có 4535 TTHC cung cấp trực tuyến trên Cổng dịch vụ công quốc gia); có gần 38,5 triệu hồ sơ trực tuyến thực hiện qua Cổng dịch vụ công quốc gia.
Trong Quý I/2024 kết quả giải quyết hồ sơ TTHC có tỷ lệ hồ sơ giải quyết đúng hạn tiếp tục duy trì ở mức cao, bình quân cả nước đạt 96,29%; trong đó, tỷ lệ hồ sơ giải quyết đúng hạn của các bộ, cơ quan Trung ương đạt 96,76%; tỷ lệ hồ sơ giải quyết đúng hạn của các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh đạt 97,63%; tỷ lệ hồ sơ giải quyết đúng hạn của UBND cấp huyện đạt 92,06%, UBND cấp xã đạt 98,69%.
Thứ ba, Cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước
Các bộ,ngành, địa phương tiếp tục rà soát, sắp xếp cơ cấu tổ chức bên trong theo hướng tinh gọn, giảm đầu mối trung gian, đảm bảo tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả.
Bộ Nội vụ đã có báo cáo Ban Cán sự đảng Chính phủ trình Bộ Chính trị về nội dung sửa đổi, bổ sung các quy định của Chính phủ về tiêu chí xác định số lượng cấp phó của người đứng đầu cơ quan, tổ chức hành chính, ĐVSNCL theo tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW, Nghị quyết số 19-NQ/TW và Kế hoạch số 07-KH/TW; đã trình Chính phủ dự thảo Nghị quyết ban hành Chương trình hành động thực hiện Kết luận số 62-KL/TW, ngày 2/10/2023 của Bộ Chính trị về thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TW; trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 139/QĐ-TTg ngày 02/02/2024 về Kế hoạch xây dựng Quy hoạch tổng thể đơn vị hành chính các cấp giai đoạn đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045; dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 12/2022/TT-BNV ngày 30/12/2022 hướng dẫn về vị trí việc làm công chức lãnh đạo quản lý; nghiệp vụ chuyên môn dùng chung; hỗ trợ phục vụ trong cơ quan tổ chức hành chính và vị trí việc làm chức danh nghề nghiệp chuyên môn dùng chung; hỗ trợ phục vụ trong ĐVSNCL, xin ý kiến của các bộ, ngành.
Triển khai Kế hoạch thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025, các địa phương đang khẩn trương xây dựng, hoàn thiện đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã để tổ chức lấy ý kiến cử tri, thông qua HĐND các cấp theo quy định để báo cáo Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định.
Thứ tư, Cải cách chế độ công vụ
Chính phủ đã ban hành Nghị định số 29/2024/NĐ-CP ngày 06/3/2024 quy định tiêu chuẩn chức danh công chức lãnh đạo, quản lý trong cơ quan hành chính nhà nước. Bộ Nội vụ đã ban hành Kế hoạch số 551/KH-BNV ngày 30/01/2024 tổng kết thi hành Luật Cán bộ, công chức năm 2008 (sửa đổi, bổ sung năm 2019), Luật Viên chức năm 2010 (sửa đổi, bổ sung năm 2019) và lập hồ sơ đề nghị xây dựng Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi), Luật Viên chức (sửa đổi); trình Chính phủ dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 138/2020/NĐ-CP ngày 27/11/2020 quy định về tuyển dụng, sử dụng và quản lý công chức; dự thảo Kế hoạch triển khai thực hiện cải cách chính sách tiền lương đối với CBCCVC, lực lượng vũ trang và người lao động trong doanh nghiệp.
Thứ năm, Cải cách tài chính công
Theo báo cáo của Bộ Tài chính, tiến độ giải ngân vốn đầu tư công tính đến hết tháng 02/2024 đạt 9,13% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (cao hơn cùng kỳ năm 2023, đạt 6,97%). Trong đó vốn trong nước là 59.713,7 tỷ đồng, đạt 8,92% kế hoạch và đạt 9,37% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (cao hơn cùng kỳ năm 2023, đạt 7,24%); vốn ngoài nước là 284,5 tỷ đồng, đạt 1,42% kế hoạch (cao hơn cùng kỳ năm 2023, đạt 0,40%); có 04/44 bộ, cơ quan trung ương và 38/63 địa phương đạt tỷ lệ ước giải ngân trên mức bình quân chung của cả nước. Tính đến đầu tháng 3/2024, đã có 77 doanh nghiệp được cấp có thẩm quyền phê duyệt đề án cơ cấu lại doanh nghiệp, trong đó có 14 doanh nghiệp thuộc Trung ương và 63 doanh nghiệp thuộc các địa phương quản lý.
Thứ sáu, Xây dựng và phát triển Chính phủ điện tử, Chính phủ số
Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 142/QĐ-TTg ngày 02/02/2024 phê duyệt Chiến lược dữ liệu quốc gia đến năm 2030. Các hệ thống thông tin phục vụ quản lý, điều hành tiếp tục được khai thác, vận hành có hiệu quả, Hệ thống thông tin phục vụ họp và xử lý công việc của Chính phủ (eCabinet) đã phục vụ 90 hội nghị, phiên họp của Chính phủ và thực hiện xử lý 2082 phiếu lấy ý kiến thành viên Chính phủ (thay thế hơn 701 nghìn hồ sơ, tài liệu giấy).
Đến nay, tỷ lệ DVCTT một phần tính trên tổng TTHC là 81,12%; tỷ lệ DVCTT toàn trình tính trên tổng TTHC là 48,28%; tỷ lệ TTHC đủ điều kiện được cung cấp DVCTT toàn trình đạt 100%. Chỉ số về cung cấp dịch vụ trực tuyến có tỷ lệ hồ sơ trực tuyến tại các bộ, ngành, đạt 8,89% (664.196/7.468.260 hồ sơ); tại các địa phương, đạt 14,58% (514.281/3.525.613 hồ sơ). Tỷ lệ TTHC có giao dịch thanh toán trực tuyến tại các bộ, ngành đạt 39,34% (131/333 TTHC), tại các địa phương đạt 52,03% (641/1.232 TTHC); tỷ lệ hồ sơ thanh toán trực tuyến trên tổng số hồ sơ có yêu cầu nghĩa vụ tài chính tại các bộ, ngành đạt 44,34% (74.072 /167.052 hồ sơ), tại các địa phương đạt 35,12% (420.323/1.196.840 hồ sơ). Tỷ lệ số hóa hồ sơ, kết quả giải quyết TTHC tại các bộ, ngành đạt 50,73% (663.636/1.308.296 hồ sơ), tại các địa phương đạt 52,07% (606.493/1.164.766 hồ sơ); tỷ lệ hồ sơ cấp kết quả bản điện tử có giá trị pháp lý để tái sử dụng tại các bộ, ngành đạt 50,73% (663.686 kết quả giải quyết TTHC/1.308.296 kết quả cần cấp), tại các địa phương đạt 52,07% (606.494 kết quả giải quyết TTHC/1.164.766 kết quả cần cấp); tỷ lệ khai thác, sử dụng lại thông tin dữ liệu số hóa tại các bộ, ngành đạt 1,77% (23.117/1.306.050 hồ sơ), tại các địa phương đạt 8,69% (101.952 /1.173.210 hồ sơ).
CSDL quốc gia về dân cư đã kết nối chính thức với 16 bộ, ngành, 01 doanh nghiệp nhà nước (EVN), 03 doanh nghiệp viễn thông và 63 địa phương để phục vụ khai thác thông tin; tiếp nhận 1.459.361.385 yêu cầu để tra cứu, xác thực thông tin; 659.098.587 yêu cầu đồng bộ thông tin công dân, đồng bộ thành công 267.526.070 thông tin công dân vào dữ liệu dân cư. Tính đến ngày 15/02/2024, hệ thống CSDL về bảo hiểm đã xác thực hơn 95,8 triệu thông tin nhân khẩu trong CSDL do Bảo hiểm xã hội Việt Nam quản lý, trong đó có khoảng 87,7 triệu người đang tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm tự nguyện, chiếm 97,2% tổng số người tham gia.